Open Monumentendag is een jaarlijks evenement in het tweede weekend van september, waarbij duizenden monumenten in Nederland gratis toegankelijk zijn voor publiek.
Open Monumentendag 2015 heeft als thema Kunst & Ambacht en het programma in Bernheze is dan ook toegespitst op ambachten en kunsten rondom monumenten. Daarbij worden de verhalen over monumenten vanuit een ander perspectief verteld.
Het monument is dé plaats waar kunst en ambacht samenkomen. Aandacht is er daarom voor de architectuur zelf en daarnaast voor de toegepaste kunsten die erin te zien zijn. Stucwerk, wandschilderingen, stoffering, tegeltableaus, metselwerk, meubilair, servies en glaswerk, betimmeringen en beglazing krijgen alle aandacht tijdens komende Open Monumentendag.
Open Monumenten Klassendag
11 september
Op vrijdag 11 september brengen leerlingen van basisschool Het Mozaïek een bezoek aan Smederij Thomassen. Leerlingen van basisschool Op Weg en de Toermalijn bezoeken de kerk in Nistelrode onder begeleiding van Heemkundekring Nistelvorst.
De werkgroep Open Monumentendag heeft weer een mooi programma voor u samengesteld. De monumenten zijn alleen op zondag 13 september geopend, de molens in Nistelrode en Vorstenbosch op zaterdag 12 en zondag 13 september.
Heeswijk-Dinther
Heesch
Nistelrode
Vorstenbosch
Heeswijk-Dinther
Kasteel Heeswijk, Kasteel 4
11.00 – 17.00 uur
- Informatie over het leven en werk van Daniel Marot - met objecten, foto’s en een videopresentatie.
Daniel Marot is een beroemde Franse ontwerper uit de tijd van Lodewijk XIV. Een schitterend door hem ontworpen hemelbed stond jarenlang in Kasteel Heeswijk. Het bed wordt nu weer grondig gerestaureerd en in oude luister hersteld. Daarna wordt het weer tentoongesteld.
- Beeldpresentatie over de teloorgang van de unieke verzameling van kunstvoorwerpen, antiquiteiten en curiosa, die in de 19e eeuw in Kasteel Heeswijk te bewonderen was. Van heinde en verre kwamen bezoekers naar het kasteel, dat als ‘Musee de Bogaerde’ bekend stond. Dit om de verzameling te bewonderen, die helaas door een bizar testament na een aantal veilingen rond 1900 over heel de wereld verspreid is geraakt. Met bijzondere foto’s, voorwerpen, originele veilingboeken en een informatieblad.
- Demonstraties van enkele restaurateurs, die betrokken zijn geweest bij de instandhouding van de inrichting en voorwerpen in het kasteel: meubels, textiel en schilderijen.
- In het kader van jaarlijkse herdenking van Market Garden aandacht voor de landing bij Kasteel Heeswijk van de eerste – Amerikaanse - bevrijders van Brabant op 17 september 1944. Met foto’s, objecten en een informatieve wandelroute rondom het kasteel.
- De wandelroute gaat langs 8 levensgrote fotodoeken die zijn gemaakt met behulp van de Dutch Reenactment Group Klondike. De route eindigt met een tentoonstelling in de IJzertoren.
Meierijsche Museumboerderij in samenwerking met Heemkundekring De Wojstap
Meerstraat 28
11.00 – 17.00 uur
Bekijk het met de ogen van Vincent van Gogh in de Meierijsche Museumboerderij !
Wat zag Van Gogh toen hij door het 19-e eeuwse Brabant struinde? Hij zag de ruige natuur, de wevers, de schaapscheerders, de aardappeleters, de zaaiers en de maaiers, de typische klederdracht uit die tijd, de armoede. In de bioscoop kijkt u naar filmpjes over het vroegere boerenleven zoals Van Gogh dat zag; er worden schapen geschoren, er wordt geweven en gekantklost. De aardappeleters eten in de ‘goei kamer’. Er is een uitgebreide, historische kledingtentoonstelling en modeshows met kleding uit 1900 tot 1950. Buiten en binnen worden allerlei oude ambachten gedemonstreerd.
Met medewerking van Heemkundevereniging ‘De Wojstap’ is er een uitgebreide fototentoonstelling over oude ambachten in onze streek. Kinderen kunnen spelletjes doen en er worden katapults en oude ‘fluitjes van een cent’ gemaakt. Rondom het terras is er gezellige live muziek, eigengebakken brood en pannenkoeken. In ‘Den hof’ zie je veel groenten die je bijna nergens meer vindt.
www.museumboerderij.nl
www.dewojstap.nl
Abdij van Berne, Abdijstraat 49
12.00 – 17.00 uur
Uit de opslag van de abdij!
Op Open Monumentendag kunt u de Abdij van Berne van buiten bezichtigen. De voorgevel die de geschiedenis van de abdij vertelt, het Slotje dat met enige trots het jaartal 1546 vermeldt, het bescheiden abdijtje in het midden uit 1857 en de hoofdingang die oud en nieuw verbindt en ruimte bood en biedt aan nieuwe Norbertijnen. De abdijkerk is te bezichtigen en heeft een neogotisch gedeelte en een nieuw deel, gebouwd door architect de Valk in 1926. Het was een cadeau van de N.C.B. als dank voor het werk van pater Van den Elsen. Van binnen is de abdij die dag niet te bezichtigen.
Van 12.00 tot 17.00 uur kunt u een bezoek brengen aan de Muziekfabriek, gelegen in de tuin van de abdij. Daar worden oude meubels uit de abdij te koop aangeboden: stoelen, kasten, tafels enzovoort. Het is te koop voor een schappelijke prijs, wel dient u contant te betalen.
Smederij Thomassen, Abdijstraat 45
11.00 – 17.00 uur
Op deze locatie wordt al zeker 250 jaar een smidsbedrijf uitgeoefend. Woonhuis en smederij werden in 1890 gebouwd. De smederij stond toen los van het woonhuis. In 1935 werd deze gesloopt en er verrees een nieuwe, tegen het woonhuis aangebouwd. In 1916 namen Marinus Thomassen, smidszoon uit Aarle-Rixtel en zijn vrouw Cisca uit Dinther de smederij van smid Van Lamoen over. Voor 130 gulden per jaar huurden zij het pand van de familie Van Oorschot. Frans (1916-1999) en zijn vrouw Marietje namen in 1965 de smederii over. Sinds december 2000 is de smederij eigendom van Mary en Henriëtte Thomassen. In 2001 werd het pand rijksmonument.
De Kilsdonkse Molen in samenwerking met Sint-Willebrordusgilde, Kilsdonkseweg 4-6
11.00 – 17.00 uur
De Kilsdonkse Molen is niet alleen een unieke combinatie van een windmolen en een watermolen, maar gaat op Open Monumentendag de unieke samenwerking aan met het Sint-Willebrordusgilde uit Heeswijk. Koningen van het Sint-Willebrordusgilde waren vroeger zowel molenaar als gildelid. Er zijn demonstraties van de zilversmid, die het zilver bewerkte tot prachtige schilden en koningszilver en van de molenaars. Zij tonen onder andere het ambacht van olie slaan, het malen van graan, het ‘billen’ van de stenen, het schiemanswerk en de zeilmakerij.
Het Gilde richt samen met de molenaars een tentoonstelling in, waar u het eeuwenoude zilver van 1476 kunt bewonderen. Er is ook een fototentoonstelling. Het Gilde geeft gedurende de dag demonstraties, zoals bazuin blazen, vendelieren, kruisboogschieten en wordt de stokkenmars met groepstrommen ten gehore gebracht. Uiteraard zijn de molenaars aan het werk en zijn de molens gratis te bezichtigen.
Heesch
Het Oude Raadhuis, Het Dorp 61
11.00 – 17.00 uur
Het voormalig gemeentehuis van de gemeente Heesch is tussen 1939 en 1941 als ommetseling van een voorganger uit 1838 opgetrokken in traditionele vormen, naar ontwerp van de architecten A.J. Kropholler en P.G. Elemans. Hierbij werd het oude raadhuis in plattegrond en uiterlijke verschijningsvorm gerespecteerd; wel werd het gebouw iets verhoogd en de kapvorm gewijzigd en steiler gemaakt. Het voormalige gemeentehuis is gerestaureerd en inmiddels in gebruik als restaurant en kantoor. Ook kan er nog steeds worden getrouwd in de oude raadzaal. Het pand is vrij te bezichtigen en er wordt verteld over de architect A.J. Kropholler.
De Eijnderic, 't Dorp 92
11.00 – 17.00 uur
De geschiedenis van het pand aan ’t Dorp 92, waar nu educatief en creatief centrum de Eijnderic is gevestigd, gaat terug naar de middeleeuwen (omstreeks 1400). Het complex bestaat uit een boerderij, een bakhuisje, een schuur en een prachtige binnenplaats en ligt midden in het centrum van Heesch. Aan het begin van de vorige eeuw hebben de nodige aanpassingen plaatsgevonden die nu nog steeds zichtbaar zijn. Zo zijn er de prachtige voorgevel, het geschilderde plafond in de ‘goei kamer‘ en de binnendeuren die allemaal de moeite van een bezoek waard zijn.
Tijdens Open Monumentendag bent u van harte welkom om een kijkje te komen nemen aan ’t Dorp 92 in Heesch (aan de achterzijde van het pand zijn voldoende parkeerplaatsen beschikbaar). Hannie de Keizer van ‘het mooie werk’ uit Amsterdam is deze dag ook aanwezig. Zij is werkzaam als restauratieschilder en decoratieschilder en heeft in 2014 de binnendeuren van de Eijnderic zeer fraai gerestaureerd. Zij zal deze dag (vanaf 12.00 uur) demonstraties geven en vertellen hoe een restauratieproces verloopt. Hiervan is ook beeldmateriaal aanwezig.
Landgoed De Berkt in samenwerking met Heemkundekring ‘De Elf Rotten’, Kasteellaan 1
11.00 -17.00 uur
Landgoed De Berkt en Heemkundekring ‘De Elf Rotten’ bieden de bezoekers een gevarieerd programma rond het thema ‘Kunst en Ambacht’. In het programma wordt een verbinding gemaakt tussen het thema en de monumenten in Heesch, zoals kasteel De Berkt en De Bossche School en het Oude Raadhuis en architect Kropholler. Er worden gedurende de dag lezingen gehouden, er is een kleine tentoonstelling en beeldend kunstenaars laten hun werk zien. Een dorpsomroeper kondigt op ludieke wijze de programmaonderdelen aan.De lezingen starten om 13.00 en 15.00 uur.
Het landgoed is vrij toegankelijk. Bezoekers kunnen de tuinen rond het kasteel bekijken. Ook het souterrain van het huis is opengesteld.
Nistelrode
Heemkundekring Nistelvorst, Maxend 3
11.00 – 17.00 uur
Het onderwerp van de Heemkundekring is de St. Lambertuskerk. Belangstellenden worden in het Heemhuis ontvangen en vandaar meegenomen naar de kerk. Aan de hand van aanwezige tekeningen wordt de constructie en bouw van de kerk nader toegelicht. Er is een fotogalerij en er worden rondleidingen gegeven over de geschiedenis van de kerk, het altaar en orgel. Volwassenen kunnen bovendien de gewelven boven het middenschip en zijbeuken betreden. Dit is een unieke kans!
Na bezichtiging van de kerk kunt u in het Heemhuis een vijftal ambachten bekijken: glas in loodbewerking, houtsnijwerken, ambachtelijk schilderwerk, kazuifels maken en sierstucwerk. Bij enkele van deze ambachten is iemand aanwezig die een demonstratie geeft.
Molen Windlust, Molenerf 1
zaterdag 12 en zondag 13 september: 11.00 – 17.00 uur
De molen van Nistelrode – een korenmolen – is een gesloten standerdmolen. Vermoedelijk werd hij omstreeks 1550 gebouwd. Tot 1898 heeft hij op het Maxend, aan de buitenzijde van het dorp richting Vorstenbosch, gestaan. De molen werd in 1898 naar de Kromstraat verplaatst. Sinds 1974 staat hij op zijn huidige plaats. De molen is zowel zaterdag als zondag te bezichtigen en de molenaars geven rondleidingen.
Vorstenbosch
Molen Windlust, Kerkstraat 22
zaterdag 12 en zondag 13 september: 11.00 – 17.00 uur
Molen Windlust werd gebouwd in 1860 en was tot 1950 operationeel. Het is een ronde stenen beltmolen, en deed dienst als korenmolen. Na restauratie in 1970 draaide de molen regelmatig op vrijwillige basis maar raakte door onvoldoende onderhoud beschadigd. Per juni 2008 is een restauratie voltooid en draait de molen weer onder beheer van twee vrijwillige molenaars. De molen staat midden in het dorp en is verfraaid met een plastiek van de molenaar. De molen is zowel zaterdag als zondag te bezichtigen en de molenaars geven rondleidingen.
Meer informatie over alle geopende monumenten in Nederland vindt u op www.omd.nl
