In de Kersttijd wordt ons in stappen geopenbaard,wie Jezus ten diepste is. Het begint in de Kerstnacht. Dan horen we van zijn geboorte. Een romantische idylle. God openbaart zich in een arm en kwetsbaar Kind. Niet in het openbaar aan belangrijke figuren, aan religieuze leiders en koningen, maar aan eenvoudige herders in het vrije veld, in besloten kring.
Jezus wordt geboren in een stál, tussen de beesten, want er is geen plaats voor Hem in de herberg…
Op het Hoogfeest van Kerstmis zélf - vandaag dus - is de sfeer in de liturgie ineens heel anders. We horen in poëtisch-mystieke bewoordingen over de menswording van Gods Woord:
'In het begin was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord wás God.'
Nu wordt benadrukt, dat in Jezus God zélf in onze geschiedenis binnentreedt. Maar de trieste waarheid is, dat maar weinigen Hem als zodanig herkennen als Gods liefde, als Gods Licht dat in de wereld komt. Want even verder staat er: 'In Hem was leven, en dat leven was het licht der mensen. En het licht schijnt in de duisternis maar de duisternis nam het niet aan'.
Deze proloog van het Johannesevangelie is een theologische en diepzinnige meditatie op het begin van het Scheppingsverhaal in Genesis. Tezamen met Genesis vormt deze proloog als het ware een kosmisch tweeluik: Woorden over de Schepping in den beginne worden weerspiegeld in woorden over de Nieuwe Schepping in Jezus Christus. De proloog éindigt met de woorden:
'Niemand heeft ooit God gezien; de eniggeboren God die in de schoot van de Vader is, Hij - Jezus - heeft Hem doen kennen'.
Voortaan is God dus niet slechts verbórgen kenbaar, maar tastbaar, zichtbaar en hoorbaar in een mens van vlees en bloed. God heeft in Jezus als het ware een gezicht en handen en voeten gekregen. Een groter geschenk kunnen wij mensen ons niet wensen.
Met de komst van het Kerstkind is de liefde van God tastbaar onder ons gekomen, is Licht gekomen in onze duisternis. Wel, in deze moeilijke tijden waarin velen te lijden hebben, hebben we állemaal behoefte aan geborgenheid, aan licht en warmte, aan troost en nabijheid, aan een hoopvol perspectief. We denken dezer dagen natuurlijk in het bijzonder aan de talloze vluchtelingen; mensen die van huis en haard verdreven worden door oorlogsgeweld. En dus vanzelf aan het Oekraïense volk, en ál die mensen in zóveel andere landen ter wereld waar oorlogen woeden. Dichter bij huis denken we aan hen die eenzaam zijn of ziek, aan hen die in de kou moeten zitten vanwege de extreem gestegen energietarieven. Juist zij die het moeilijk hebben húnkeren naar licht en warmte, naar troost en nabijheid, naar een hoopvol perspectief.
Als wij Kerstmis vieren doen we dat bij voorkeur in de besloten kring van familie en vrienden. En dat is heel goed. Het is goed om te genieten van de sfeer en ook van lekker eten. Maar laat de diepere betekenis van het feest in godsnaam niét besloten blijven! Als wij ons volgelingen van Jezus willen noemen zullen we zijn geboorte, zijn komst als Licht in onze wereld, dienen op te pakken als een opdracht om ook zélf licht te brengen bij wie het moeilijk hebben om óns heen. Als wij aandacht hebben voor de kwetsbaren in ónze tijd, dan laten wij Jezus niet in de kou staan zoals destijds bij zijn geboorte.
In de Kersttijd wordt ons in stappen geopenbaard wie Jezus ten diepste is. In de Kerstnacht als een arm en kwetsbaar Kind, teken dat God zich óók vandaag laat kennen in kwetsbare mensen. Vandaag op Kerstmis openbaart God zich in Jezus als een Nieuwe Schepping, als teken van belofte dat onherroepelijk de weg is ingeslagen naar een nieuwe wereld - ooit! - zonder oorlog en pijn. Laat ieder van ons hieraan een steentje bijdragen!
Ik wens u allen een Zalig Kerstmis!
Pastor Frank van Roermund o.praem.
