Wij kijken smachtend uit naar het vaccin dat ons immuun maakt voor het coronavirus. Ons nabije heil heeft hiermee van doen. We kunnen mooi in de kerk praten over ‘heil van Godswege’, maar de onmiddellijke redding laten we toch afhangen van twee prikken van het nieuwe vaccin.
We moeten gewoon constateren dat er behoorlijk wat angst leeft onder mensen en angst is een slechte begeleider, dat weten we.
In de advent krijgen we een ander vaccin toegediend, ieder jaar weer. Niet een vaccin dat gebaseerd is op angst, maar het vaccin van vertrouwen. Dat is een groot verschil. Beleven we het ook zo? Is deze periode van vier weken naar Kerstmis toe, een tegengif tegen angst en de neerwaartse spiraal die velen ervaren in deze donkere dagen? Onze verlangens zijn groot. Velen verlangen naar verbinding want door corona is de eenzaamheid onder mensen gegroeid. Deze advent wordt ons aangeboden. Ik vind dat mooi, er is geen dwang om steeds een kaarsje meer aan te steken op de adventskrans. Het is een aanbod vanuit onze ouders, voorouders, vanuit onze traditie. Het is een aanbod, hoe zetten we de eerste stap?
Wij hebben al een eerste stap gezet door nu hier te zijn. En wellicht hebben we al meer stappen gezet, thuis, naar mensen toe in de buurt. Er zijn nog meer stappen te zetten. In welke richting? In het evangelie hoor ik van Johannes de Doper die tot ons zegt de wegen vrij te maken voor de komst van God. Dat is een groots visioen. Kunnen we dat? Wegen vrij maken voor de komst van God? Ja, de kerststal opstellen in deze kerk, dat kunnen we en het wordt de komende week gedaan. Maar er wordt - denk ik - meer bedoeld. Het gaat om onze huizen, onze harten. Het gaat ook om onze samenleving: wegen vrij maken voor de Heer die komt. Zou die God zich veilig bij ons voelen?
Ik vind dat een moeilijke vraag. Wanneer voel ik me bij iemand veilig? Het is als ik aanvaard word zoals ik ben, met mijn mooie kanten en mijn feilen. Dat is wezenlijk vertrouwen. God kan zich bij ons veilig voelen als Hij aanvaard wordt met zijn troostende en liefdevolle kanten maar ook met de uitdaging en opdracht die Hij met zich meebrengt. En die uitdaging en opdracht is vandaag: bereidt de weg van de Heer, maakt zijn paden recht.
Er is flink wat werk aan de winkel om de weg van de Heer te bereiden, zijn paden recht te maken. Zeker met deze coronacrisis moeten we creatief zijn, niet de gebaande wegen van vroeger. Neen, opnieuw wegen vrijmaken. Waar moet ik beginnen? Ik heb gewikt en gewogen. Ik vermoed een valkuil voor mezelf als ik te snel zelf bepaal wat het dan zou moeten zijn. Zou ik niet eerder moeten bidden dat mijn ogen geopend worden om te ontdekken waar ik wegen kan vrijmaken. Huub Oosterhuis dicht het zo mooi in zijn lied Licht dat ons aanstoot in de morgen: ‘Licht, kind in mij, kijk uit mijn ogen of ergens al de wereld daagt waar mensen waardig leven mogen en elk zijn naam in vrede draagt.’ Waar kan ik bijdragen aan dat mensen zich vrij voelen om elkaar op te bouwen en uiteindelijk om elkaar lief te hebben. Er is zoveel huiver en angst om zich hieraan toe te vertrouwen. Advent als middel tegen die angst… Wanneer wij vieren dat met Kerstmis onze Redder, onze Heiland geboren wordt, heeft dit van doen met ons heil, ons vrijgemaakt worden om goed te doen en veilig te zijn in ons zelf en voor anderen. Maar een feest kan maar ten volle een feest zijn als je er naar toe leeft.
Dat toeleven doen we, nu, in deze viering, maar ook thuis, ook in onze contacten met anderen. Kijk eens naar wat die andere mens aan potentie in zich draagt, wat hij of zij allemaal nog zou kunnen ontwikkelen. Niemand zit vastgebakken aan zijn of haar positie. Er zijn misschien nog wel wegen vrij te maken. God komt voor mij maar ook voor hem, voor haar, ook al staat hij ver af van ieder geloof. Dit kan spelen terwijl je voor de Jumbo in Berlicum voedsel staat in te zamelen. Het kan gebeuren op de wekelijkse markt op Plein 1969. Het gebeurt in je buurt. Daar worden wegen vrijgemaakt voor het klimaat van vertrouwen, de angst voorbij. Johannes de Doper heeft 2000 jaar geleden die wegen vrijgemaakt, wij doen het vandaag. Want vertrouwen en heil moeten wel komen. Wij zelf worden vrijgemaakt.
Joost Jansen, pastoor
