‘Ik geloof niet in God’, zegt hij bij een eerste contact. Ik ben dus gewaarschuwd. Dat wordt spannend, denk ik. Maar ik blijf rustig. Het gebeurt wel vaker dat ik dit hoor. Een pastoor… die beoordeelt me natuurlijk op mijn geloof. En dat doe ik niet en wil het ook niet doen. Soms antwoord ik wel eens: ‘Maar ik geloof ook niet in die god van jou.
’ Want het gaat steeds om een beeld van God waarin men niet gelooft of niet wil geloven. Het is vaak een god die mensen onvrij maakt omdat ze zoveel moeten, of een God die had moeten voorkomen dat haar vader op jonge leeftijd gestorven is, of een god die er maar voor moet zorgen dat er voldoende regen valt of dat die regen nu juist ophoudt omdat we een feest hebben. In zo’n god geloof ook ik niet.
De vrienden van Jezus vragen om meer geloof. Er is dus een verlangen. Waarom? Omdat we zaken tegenkomen die we niet kunnen ‘handelen’, dingen die onlogisch zijn en toch gebeuren. Waarom laat nu juist op dat moment een schroef los zodat iets naar beneden valt en een mooie vaas verpulvert, om maar niet van ergere dingen te spreken. Wanneer ik met mensen over geloof praat – het komt soms ter sprake - dan hoor ik vaak: je moet eerst in jezelf geloven. Dat is waar. Wie in zichzelf gelooft, is vaak zelfverzekerder. Zie je ook bij Trump en Johnson en… Maakt deze mensen niet gemakkelijk in de omgang. Naast geloven in jezelf, is het ook belangrijk te geloven in een ander. Soms stel ik de vraag: ‘Geloof je in je man, in je vrouw, in je kinderen.’ ‘Ja, natuurlijk.’ ‘Gelukkig.’ Geen relatie is mogelijk zonder geloof in elkaar. Met geloof kun je samen het onvoorspelbare aan. Liefde heeft altijd onvoorspelbare kanten…
En God? Nogmaals: over welke God hebben we het dan? Ik geloof niet in al die goden die mensen zelf uitvinden omdat ze de realiteit niet aankunnen en dan maar een beroep doen op iets onverklaarbaars die het voor hen opknapt. Ik ben blij met mijn eigen vrijheid én verantwoordelijkheid. God is voor mij eerder Iemand die mij uitdaagt omdat Hij van mij houdt waardoor ik ook van Hem/Haar kan houden. Houden-van is altijd een antwoord op iemand die van jou houdt. Ga maar eens na hoe dit gaat met je eigen man, je eigen vrouw, hoe de liefde ontdekt wordt door je kinderen. Boeiend fenomeen. Ook tricky soms.
Kan ik met dat geloof ‘bergen verzetten’ zoals het evangelie mij belooft? Het is wat groots aangezet maar op kleine schaal denk ik wel. Wanneer je je gesteund voelt, bemoedigd en je gelooft in wat je voor ogen hebt, dan helpt geloof zeer zeker. Je staat dan anders in je werk, je staat ook anders naar de mensen met wie je optrekt. Je hoeft echt van iemand ontzettend veel te houden. Wanneer dat het geval is, is het mooi meegenomen. Je kunt in elkaar geloven en dat geeft kracht, ook veerkracht wanneer het tegen zit en je de neiging hebt om het bijltje er bij neer te leggen. Dat is in het gewone bestaan, het geldt zeker als je een hoger doel op het oog hebt.
Neem nu de grote vragen die op ons gezamenlijke bordje liggen: het klimaat, de stikstof (!), de CO 2, de veestapel van onze boeren. En tegelijkertijd willen we wel voor een appel en een ei vliegen naar fantastische oorden en het trekker-trekfestival met brullende motoren die roet de lucht instoten, moet zeker doorgaan. U ziet hoe complex alles is en dat we er zelf midden in zitten. Niemand kan meer een andere kant opkijken. We hebben heel wat geloof en doorzettingsvermogen nodig. ‘Heer, geef ons meer geloof!’
Zou Hij dat geloof geven? Ik denk het wel. Ik ben er zelfs van overtuigd, ook hier geloof ik in. De eenvoudige vraag van die vrienden van Jezus: ‘Geef ons meer geloof’ is eigenlijk al een uiting dat je in Hem gelooft. En als je in iemand gelooft (en we geloven toch allemaal in iemand…, ga het maar eens na) dan is daar verbondenheid. Waar verbondenheid is daar kun je de uitdagingen in het leven samen aan. Daar kun je ook vertrouwen dat je kracht gegeven wordt. En velen van ons gaan er vanuit dat wanneer je gelovend in het leven staat, de kracht van Boven met je is. Dat God je steunt, dat Hij ook je schild en betrouwen is. Dat je als deze mens in kracht wordt gezet om samen met anderen een klimaat van vertrouwen op te bouwen. Dat is geloven.
pastoor Joost Jansen
