Waar is Hij gebleven? Ik bedoel Jezus die door een wolk aan de ogen van zijn leerlingen onttrokken is. Waar is Hij nu? Dat is ook vaak de vraag van kinderen en kleinkinderen wanneer hun vader/opa of moeder/oma overleden is. Waar is hij of zij nu? Al die liefde die we voor elkaar hebben gehad, die jaren van met elkaar verbonden optrekken: is dit nu allemaal voorbij? U herkent de dilemma’s. Ik hoor nog een paar dochters van rond de 75 jaar oud die me zeiden bij de voorbereiding van de uitvaart van hun 98 jaar oude moeder: ‘Nu zijn we wees…!’ Zo kan het wel voelen, hoewel de dood het natuurlijke einde is van een mensenleven op de leeftijd van 98 jaar…
Waar is Hij gebleven, God in ons straatbeeld, in onze gesprekken, in ons eigen leven wellicht? God heeft het niet gemakkelijk vandaag. Ik kan dan wel opvoeren dat wereldwijd het geloof in God stevig verankerd is, dat ook de rooms-katholiek kerk wereldwijd een groeipercentage heeft van 8 %, hier merk ik er niet veel van. En moet dat? Moeten we terug naar een geloof dat overal dominant aanwezig was in onze samenleving. Er is veel nostalgie onder de oudere garde gelovigen.
Vroeger, ja, toen was alles zo anders…
We leven vandaag, we lezen vandaag deze verhalen over een afscheid, over een Jezus die zich onttrekt aan het zicht, en ook over een belofte dat Hij zijn heilige Geest zal sturen. Dat laatste is een belangrijke opmerking. Het sturen van die heilige Geest die mensen inspireert. Een heilige Geest die niet aanzet om het oude-vertrouwde te restaureren, maar eerder om door te gaan, te vernieuwen, bij de tijd te brengen al wat wellicht onder het stof is gekomen.
U hebt wel eens gehoord van de term ‘salafisme’ bij de islam. Pas heeft een pater dominicaan uit Cairo mij het uitgelegd. Het salafisme is een poging om de islam terug te brengen zoals die in de tijd van Mohammed was. Maar over die tijd weten we bijna niets en dus scheppen de bedenkers van het salafisme een eigen ideaalbeeld, iets wat nooit echt heeft bestaan, misschien wel in hun eigen jeugd vijftig jaar geleden. Zo iets zou je ook met het christelijk geloof kunnen doen en het wordt ook gedaan. Maar dan krijg je iets uit de oude doos en kan het geloof zelfs sterven en mooi in een museum opgeborgen.
Dit is niet zoals het in ons geloof bedoeld is. Jezus zendt ons de heilige Geest. Dat is Pinksteren. Daarvoor moet Hij eerst plaats maken, ruimte scheppen. Gebeurt ook bij ons: soms blijven mensen te lang op een bepaalde plek zitten en kan er geen verjonging en vernieuwing gebeuren. Onze traditie is bepaald door de heilige Geest. Die Geest wil er voor zorgen dat we springlevend blijven. Dat we ons niet opsluiten in een kerkgebouw maar dat we de weg opgaan: de paden op, de lanen in, zoals een kinderliedje het zegt. Misschien daarom dat we nu op het plein staan vóór de kerk. In de samenleving zal ons geloof handen en voeten moeten krijgen.
Die heilige Geest gaat er vanuit dat de mensen Jezus missen, dat wil zeggen dat ze missen dat mensen geholpen worden, gevoed, gekleed, bezocht, begraven als het zover is. Want zo concreet is de boodschap van Jezus. Vanuit die gemiservaring kun je de kracht ontvangen om zelf dan die bevrijdende boodschap van Jezus op te pakken. Jezus moet gebeuren, en dat is meer dan dat er over Hem wordt gesproken. Hij moet ook ‘gedaan’ worden. Dat maakt ons geloofsverhaal aantrekkelijk en levensecht.
Hebt u gehoord wat het laatste gebaar van Jezus hier op aarde is geweest? Zegenen! En daardoor houdt Hij de aarde open omdat Hij naar de hemel is gegaan. Kan dat: de aarde open houden? Het wil zeggen dat niets meer potdicht zit maar dat er altijd ergens nog wel een nieuwe mogelijkheid geboden wordt. U kent de mensen die overal narigheid zien. Gelovige mensen kennen ook narigheid, hebben ook ervaringen van gemis, van verlatenheid. Ze gaan er echter anders mee om omdat Jezus hen vanuit de hemel zegent. Meer nog: ze kunnen altijd tot Hem bidden en daardoor leven ze niet onder een glazen stolp maar is het open. Iemand van ons, Iemand die is zoals wij, Jezus mens en God, is Boven. Dat maakt alles anders….
Joost Jansen, pastoor
