De KRO-gids viel bij ons op de deurmat en met grote letters stond op het voorblad: Thuiskomen. Dit woord viel bij mij ‘als de deur in huis’, om in het taalspel te blijven. Thuiskomen, gekozen voor Kerstmis, raakt een gevoelige snaar bij veel mensen. Hier in deze kerk zijn geen vluchtelingen, maar op de abdij zijn er veertien.
Hier in deze kerk gaan we straks naar huis en ik hoop dat het ook een thuis is. Maar nu word ik al wat voorzichtiger, want dat is niet overal zo. Gelukkig dat we allemaal een dak boven ons hoofd hebben en niet zoals Maria en Jozef een stal moeten opzoeken omdat er druk op zit, Maria heeft al haar eerste weeën. Zij hebben een lange tocht gemaakt: drie dagreizen tussen Nazaret en Betlehem. Met de zorg voor het nieuwe leven dat in aantocht is. Een aanstaande moeder keert als het ware vanzelf naar binnen.
We stellen ons voor dat Jozef en Maria gewoon een lege stal hebben genomen. Er doen verhalen de ronde dat ze eerst bij een herbergier aangeklopt hebben en die heeft ze doorverwezen naar een stal in de buurt. Ik heb daar met mijn tentje gestaan want de camping van Jeruzalem ligt naast het Herdersveld. En als de eigenaar van de stal nu eens geweigerd had? Zo van: jullie komen er niet in! Wij doen dat soms ook als mensen aan onze grenzen staat en er in willen. Gelukkig is dit niet gebeurd en is er een plek voor dit stel, Jozef en Maria. Een paar weken geleden komt op een avond een meisje van 16 jaar binnen bij het Cultureel centrum in Dinther. Weggelopen. Ze zoekt wat warmte én ergens thuiskomen. Ze is goed ontvangen door de mensen van Servaes en naar een plek gebracht waar ze veilig is. Haar naam, toeval of niet, is: Maria. Wat vroeger gebeurd is, gebeurt nog.
Vandaag zijn er heel veel mensen op drift. Niet alleen de 65 miljoen vluchtelingen wereldwijd die echt van huis en haard verdreven zijn, maar ook mensen die op drift zijn in hun gemoed, in hun wezen. Ze zijn niet veilig in zichzelf en doen dan gekke dingen zoals het plegen van een aanslag of het spelen met kernwapens. Als je deze wapens hebt, waarom zou je ze dan niet gebruiken? Maar dit is niet wat mensen tot leven strekt. Dit maakt mensen kapot, maakt zelfs een hele wereld kapot.
Wat is er nodig om thuis te komen? Maria en Jozef zijn ver van huis. Nazaret ligt zo’n 120 kilometer naar het Noorden. En toch zijn ze thuis in die stal. Ze maken door hun liefde én de zorg voor de pasgeboren Jezus zelf een thuis. Ze hoeven niet van hot naar haar te trekken om zich ergens veilig te voelen om het ook daar niet te vinden. Mensen doen dat omdat ze geen rust hebben in zichzelf. Maria en Jozef vinden de rust en de vrede in hun verbondenheid, in hun zorg voor het nieuwe leven dat hun is toevertrouwd.
Ieder jaar vieren we weer Kerstmis. Ieder jaar hebben we het nodig om Kerstmis te vieren, zoals we ook Pasen nodig hebben en Pinksteren. Waarom we het verhaal van Kerstmis nodig hebben? Omdat we moeite hebben om met het kwetsbare om te gaan, het kwetsbare in de samenleving, het kwetsbare in onszelf. We hebben weer zoveel kerstpakketten rondgebracht, Serious Request heeft weer miljoenen binnengehaald, we hopen op een kerstbestand in de oorlogsgebieden. Laten we ons raken door het leed of kopen we het af? Wanneer we ons laten raken door het leed dan verandert er iets in ons zelf, dan zijn we niet bang voor de kwetsbaarheid in ons eigen wezen. Dan weten we ook de kwetsbaren te helpen door gewoon naast hen te blijven lopen. En hen thuis te brengen, in de eerste plaats bij hen zelf.
Want we krijgen het feest van Kerstmis niet voor niets. Het is heerlijk een paar vrije dagen te hebben en te genieten van het feest, van elkaar. Maar Kerstmis zou die impact ook moeten hebben voor de dagen daarna, voor het nieuwe jaar 2018 dat in aantocht is. Wanneer wij voor elkaar een thuis scheppen, niet alleen voor onze naasten maar ook wat breder, dan zal die vrede op aarde waar de engelen van zingen, langzaamaan, beetje bij beetje, zeker komen. Dan brengen we elkaar vrede, geholpen door de engelen in den hoge, met het licht van ster en bemoedigd door de warmte van de stal. Thuiskomen en elkaar thuisbrengen, is het mogelijk?
Joost Jansen, pastoor
