overweging op 25 juniAlles is te verzekeren. Maar helpt het ook? Ik hoorde via de radio dat op sommige basisscholen kinderen moeten leren om te vallen, zo beschermd zijn ze opgevoed. Moeders die zeggen: ‘Pas op voor dit, pas op voor dat!’
Er is dan wel iets aan de hand in onze samenleving.
Men durft niet meer ‘op z’n bek’ te gaan. Waarom? Angst. Angst dat er iets verkeerd gaat. Angst dat je je gezicht verliest. Tegenover angst staat dan vertrouwen…
Het helpt niet om te zeggen: wees maar niet bang. Kinderen, jongeren, volwassenen, ouderen: velen zijn bang en durven niet. Durven geen risico’s te nemen, durven niet hun nek uit te steken, durven hun mening niet te geven. En Jezus maar zeggen: wees niet bang! Is het een loze kreet? Natuurlijk niet, ik geloof dat Jezus woorden van eeuwig leven spreekt. Maar dan moeten we wel verder spitten in deze verhalen. Want de rijke traditie van onze katholieke kerk heeft er vandaag een ‘opstaplezing’ bij gegeven: een hartenkreet van de profeet Jeremia, een man die bepaald niet bang was om zijn nek uit te steken.
Jeremia was een profeet, zo’n zeshonderd jaar vóór Jezus, die al heel vroeg misstanden aan de kaak stelde. Hij was een klokkenluider, zouden we vandaag zeggen. Hij heeft geen gemakkelijk leven gehad, ze hebben hem zelfs willen vermoorden. Maar hij bleef onvermoeid doorgaan. Waarom? Hij voelde de bescherming van God. ‘Ga met God en zeven centen dan heb je gezelschap en geld’, hoorde ik vroeger oude mensen zeggen. Het is misschien wat simpel maar ten diepste wil men dan zeggen: je bent geborgen als mens, bij God. Je hoeft niet bang te zijn. Je mag vertrouwen hebben in Iemand, in God, die je iedere keer weer voldoende geestkracht geeft. Je hoeft je er alleen maar voor open te stellen. Jeremia jeremieerde zich een ongeluk, hoofdstukken lang zijn klaagzangen, maar hij bleef vertrouwen houden! Hoe: door constant in gesprek te blijven met God. In voor- en tegenspoed. Niet aflaten om met Hem je vreugde en je sores te delen. Zouden wij ook eens moeten doen: in gesprek blijven.
Niet alleen met God maar ook met elkaar.
Wanneer we nu eens de stap wagen? Wanneer we nu eens wat meer lef tonen? Eergisteren sprak ik nog met een oude vrouw waarvan de man zijn laatste levensfase is ingegaan. ‘Ik durf het bijna niet te zeggen, maar het geeft me zo’n rust en vertrouwen te weten dat na dit aardse bestaan er nog meer is.’ Dat is paradoxaal wat deze vrouw zegt: aan de ene kant: ik durf niet; aan de andere kant: het vertrouwen. Misschien is dat wat veel meer onder ons aan de hand: een huiver om in het openbaar te vertellen dat je gelovig bent en geregeld naar de kerk gaat, en aan de andere kant toch die veiligheid en geborgenheid ervaren waardoor je niet bang hoeft te zijn. We kunnen nog heel wat groeien in mondigheid in geloof. De apostel Petrus schreef eens: ik zou graag hebben dat we te allen tijde rekenschap afgeven van ons geloof, van onze overtuiging.
Wat gebeurt er dan? Dan komt er in ieder geval meer praat die opbouwt in plaats van woorden die afbreken. Dan zijn mensen wat liever voor elkaar omdat ze dan eerst zeggen wat er in die ander goed is. Het glas is eerst halfvol. Dan kan er eens een woord van bemoediging af, een schouderklopje. Zo klein is het vaak. Wie overal beren op de weg ziet, werpt zelf obstakels op. Wie vertrouwvol zijn weg gaat, is een maatje voor anderen. Wellicht weet je dan ook die ander te interesseren in wat jou van binnen beweegt.
Angst verlamt, lef geeft kracht en doet je initiatieven nemen. Iemand zei me eens: ken je het meervoud van lef? Het meervoud van is ‘leven’! Taalkundig onjuist, maar in je beleving goed voor te stellen. Echt leven zonder lef gaat namelijk niet. Lef heeft ook te maken met of je iets van harte doet. Heeft met passie te maken. Behoedt mensen niet voor allerlei eventuele ongelukken. Het kweekt angst. Met vallen en opstaan leer je het meest en is het leven ook interessant. Zo heeft God het gewild, denk ik. En Hij zorgt er voor dat we geborgenheid ervaren en we zijn verlangen met deze wereld en haar mensen vlees en bloed laten zijn. Hij
staat achter ons als we met lef bouwen aan een goede manier van samenleven.
Joost Jansen, norbertijn
