Ouders hebben echt verdriet als hun kinderen ruzie maken, zeker als de kinderen allang volwassen zijn. Ik heb het wel eens meegemaakt in deze kerk dat er een van de kinderen achterin zat bij de uitvaart van haar moeder, terwijl de anderen hier vooraan zaten.
Pijnlijk. Ik kan me dan goed indenken dat Jezus op de vooravond van zijn dood bij het zien van zijn leerlingen bad: ‘Dat ze toch één mogen blijven, God, Vader! Bewaar ze in uw Naam.’ Ook Hij was zich bewust van het menselijke falen…
We staan in deze week stil bij de eenheid van alle christenen. Er is een grote verscheidenheid aan kerken. Hier in Dinther zijn er de protestanten in hun kerkje, er is de abdij, er is de gemeenschap van zusters van J.M.J., er is ook een kleine gemeenschap die zich de Onafhankelijke Oud Katholieke Kerk noemt in de Abt van de Venstraat met een heuse bisschop. Een grote verscheidenheid aan gemeenschappen. Niet alle relaties zijn even harmonieus.
Het valt me echter op dat in deze week van gebed het niet gaat om de eenheid tussen de kerken (zo wordt het vaak wel vertaald) maar om de eenheid tussen de christenen. Het gaat dus ook om onze eenheid hier in deze kerk, het gaat om het goede verstaan met de familie Buis en de familie Juin, om maar enkele protestanten te noemen. Het gaat om het wederzijds verstaan met de katholieke Eritreeërs bij ons in de abdij. Het gaat om de eenheid tussen al die mensen over de hele wereld die zich ‘christen’ noemen. Dat is een heel kleurrijke gemeenschap. Hoe kom je tot elkaar? Het zijn allemaal mensen die aangesproken worden met de oproep in het evangelie van vandaag: ‘Bekeert u, want het Rijk der hemelen is nabij.’ ‘Komt, en volgt mij; Ik zal u vissers van mensen maken.’ Hoe blijf je bij elkaar en val je niet uiteen in allemaal versplinterde gemeenschapjes? Want dat zijn er nogal wat in die grote wereld.
Ik ken maar één antwoord op die vraag: het is de persoon van Jezus zelf. We kunnen lang praten over de overeenkomsten en de verschillen tussen kerken. Dat moet zeker gebeuren maar op zich brengt dat christenen niet bij elkaar. Wanneer Jezus bidt om eenheid tussen zijn leerlingen dan zie je dat tien, vijftien jaar later er al clubjes ontstonden die elkaar beconcurreerden. Paulus zegt tegen die mensen: ‘Ik ben niet van die of die, ik ben van Christus. Punt uit. Zijn voorbeeld neem ik als maatstaf voor mijn eigen bestaan. Als ik hoor dat er licht moet opgaan over mensen in duisternis zijn dan moet ik dat licht brengen. Als er mensen verdwaald en verdwaasd door het leven gaan, dan moet ik ze verbinden.
Wanneer mensen ruzie maken, ook in de gezinnen, dan moet ik proberen om ze tot elkaar te brengen, ze te verzoenen met elkaar.’ Paulus (ik ook) zegt: ‘ik moet dat doen…’ Niet een ander dus. Niet de overheid, of Brussel, of de hulpverlener, of de dokter, of de pastoor. Neen, ik zal zelf die inspiratie, die boodschap van Christus moeten vertalen naar mijn eigen kleine leefwereld. Dat is – lijkt me – de goede weg die ons wordt geboden om vandaag te verbinden, te verzoenen, in onze hectische maatschappij. Ik sta versteld van de verkiezingsretoriek waarin men elkaar vliegen afvangt. Nog net niet de heftigheid en het moddergooien in de Amerikaanse verkiezingen, maar toch. Waar is de mildheid, het mededogen, de barmhartigheid die we ook op alle vlakken van onze discussies willen bewaken?
Bidden om de eenheid van alle christenen: voor mij is er maar één weg, die van het voorbeeld van Jezus die mensen ontzettend nabij is geweest. Hij deelt in hun dagelijkse sores, trekt met hen mee, brengt licht als het donker en duister is. En dat kunnen wij ook! De grote problemen in onze wereld kunnen we vaak niet aan, wel het kleine geweld en het kleine verdriet. Ik geloof dat wanneer maar genoeg mensen dit doen, het een olievlek wordt waardoor ook het grotere geweld en het grotere verdriet tot rust en verzoening worden gebracht.
Eenheid leg je niet op, dat zou de dictatuur van de knoet zijn. Eenheid groeit alleen van binnenuit. Echte eenheid heeft te maken met liefde, met wederzijds vertrouwen en ook overgave. Jezus’ oproep tot bekering gaat uiteindelijk hierom: elkaar tot liefde brengen.
Joost Jansen, Abdij van Berne
