Ik heb in de abdij als prior wat meer te maken met hulpverleningsinstanties. In Nederland mogen we blij zijn met uitstekende voorzieningen. Ook al hoor je hier en daar kritiek, de hulpverlening is een van de beste ter wereld. Velen zijn met hart en ziel andere mensen - soms heel kwetsbare - toegewijd. Er zijn ook aspecten in de zorg die wellicht wat meer aandacht mogen krijgen.
Het gaat niet alleen om louter lichamelijke verzorging (en dat is al heel wat!), het gaat ook over de ziel van de mens. Laat ik dat woord ‘ziel’ maar eens gebruiken.
Het gaat om die gave in ieder van ons waarmee je contact maakt met God. Daarom dat Jezus in een afscheidstoespraak aan zijn vrienden zegt: Ik zal jullie een ‘andere’ helper geven. Er zijn meestal helpers genoeg (lijkt Hij te zeggen), hulpverleners bij de vleet, toegewijde mensen, maar er is ook nog een ‘andere’ helper, de heilige Geest. En die heilige Geest, die ‘andere’ helper, wordt ons vandaag met Pinksteren gegeven.
Wat doet die heilige Geest? Wat doet hij (of is het zij?) zoveel anders? Hij maakt alles nieuw. Hij maakt wat hard is weer zacht. Hij smeert de radertjes van de motor van onze samenleving. De heilige Geest geeft inzicht, het inzicht van het hart, daar waar mensen vastlopen in hun redeneringen. In de liturgie gaat het over de zevenvoudige gaven van de heilige Geest: inzicht, verstand, wijsheid, raad, sterkte, kennis, vroomheid en ontzag voor God. Het is een zevenvoud, maar ze hebben allemaal toch ook met elkaar te maken.
Het gaat steeds om een drive, een spirit, een dynamiek van het hart. In plaats van doodsheid, verveling, passiviteit, dufheid, luiheid, brengt de heilige Geest ‘leven’. We kennen allemaal het verschil. Denk maar eens terug aan die wedstrijd van Ajax tegen De Graafschap. Hoe een beetje spirit, inzicht, verstand en goede raad het verschil kan maken. PSV heeft er van geprofiteerd.
Misschien kent u nog wel het verhaal van Don Quichotte en zijn helper Sancho Panches. Don Quichotte is straalverliefd op Dulcinea, voor hem de prachtigste vrouw van de wereld. Hij heeft alles voor haar over. Voor dienaar Sancho Panches is Dulcinea een doodgewone volksvrouw. Hij vindt er niets aan. Waarschijnlijk hebben beiden gelijk. Het verschil tussen deze twee mannen zit hem niet zo zeer in de ogen, maar veeleer in hun hart. Liefde maakt blind, zegt de een. Liefde maakt alles anders, zegt de ander. De heilige Geest is de kracht van de liefde.
Het is met de gave van de heilige Geest, die ‘andere helper’, dat wij alles anders kunnen maken. Onze nieuwe bisschop De Korte heeft zijn aftrap gedaan op de vooravond van Pinksteren. Eenheid tegenover verdeeldheid, verantwoordelijkheid tegenover passiviteit. Daar ligt juist het werkterrein van de heilige Geest. De eenheid in ons bisdom is zwaar beproefd. Met Gods goede Geest kunnen we – zoals Don Quichotte – met andere ogen naar verdeelde situaties kijken, terwijl Sancho Panches gelijk blijft houden. Je kunt zo maar niet alles recht praten.
Eenheid herstel je pas echt door langdurig met elkaar op te trekken. Met de Geest van sterkte en kracht kunnen wij – gelovige mensen – verantwoordelijk blijven voor die Blijde Boodschap van Jezus. Vormelingen in Heeswijk hebben mij berekend dat als je vijf minuten per dag aan je geloof doet, dat dit neer komt op één keer in de maand naar de kerk voor een viering! Het zal in ieder geval drukker worden!
Dat we ieder jaar weer Pinksteren vieren biedt kansen. Het schudt ons weer wakker, tenminste dat is de bedoeling. De heilige Geest, die andere helper, is een onruststoker, een heilige onruststoker. De goede Geest van God herinnert ons aan de verhalen waarin mensen tot rust en vrijheid worden gebracht. De goede Geest van God is er om mensen gelukkig te maken. Niet gelukkig in je eentje, dat is geen duurzaam geluk. De Geest van God maakt dat mensen groeien in geluk met elkaar en voor elkaar. Dat zit ‘m niet in het materiële, maar juist in de ziel van de mens. Die ‘andere helper’ raakt het hart. En als je hart geraakt is door een ander dan gebeuren wonderlijke dingen. Daarom: als je je verwondert over iets wat in je leven gebeurt, dan is het ongetwijfeld het werk van Gods Geest. Bedank hem dan ’n keer!
Joost Jansen, Abdij van Berne
