Voor de vierde keer hield Ton Cruijsen een lezing bij de Heemkundekring de Wojstap. Deze keer ging het over het gymnasium Bernrode in Heeswijk.
Hij begon eerst te vertellen over de orde van de Norbertijnen, welke in 1138 gesticht werd.
Vanuit deze kloosterorde ontstond de eerste school – of eigenlijk een klas – met een 5-tal leerlingen onder leiding van Pater v.d. Elsen. Dit vond plaats in 1886 in de Uithof, het eerste gebouw van de Norbertijnen, dat in Heeswijk werd opgericht. Zij werden er opgeleid tot priester. Vandaar dat er maar in een beperkt aantal vakken les werd gegeven zoals Latijn, Grieks, Nederlands en Godsdienst. Dus geen wis- en natuurkunde of aardrijkskunde. Met het toenemen van het aantal leerlingen moest er verhuisd worden naar het gebouw rechts naast de kerk. Dat werd ook weer te klein en dus uitgebreid. In 1938 werd er een nieuw gebouw aan de overkant in gebruik genomen. Dat werd plechtig ingewijd. Daar waren toen nog veel paters in hun witte kledij bij.
In 1980 werd een geheel nieuw gebouw opgericht aan de Zijlstraat.
Dat zou tijdelijk zijn. Maar het was direct al te klein, zodat enkele klassen – met enige tegenzin – in het oude gebouw les kregen.
In 2008 koos men toch weer voor het oude internaatsgebouw. Dat werd na een zorgvuldige verbouwing en uitbreiding, later ook met een gymzaal, in gebruik genomen.
Ton Cruijsen liet vele oude en duidelijke foto’s in zwart-wit zien van diverse gebeurtenissen, zoals uitreiking examens, toneelfeesten, studiezalen in de loop der jaren, de fanfare, recreatieruimtes, chambrettes (heel kleine kamertjes, waar de leerlingen sliepen).
Vooral de steeds verdere ontwikkeling van gaslicht, naar elektrisch licht van schoolbord, naar digibord en van boek en schrift naar laptop en mobiel kreeg in deze lezing zijn aandacht. Ook de leerlingen veranderden mee, qua kleding, studiehouding en in de omgang met elkaar en met de leerkrachten.
Enkele oudleerlingen van de school: Jan Marijnissen en Antoon Coolen.
Bij deze lezing waren een zestal oud-leerlingen aanwezig.
Door zijn manier van vertellen en zijn uitgebreide kennis was het een boeiende avond.
Tekst en foto's: Peter Kriele