Roymans besprak de loop van de rivier de Aa van de bron tot zijn uitloop in de Maas. Langs de Aa verrezen vele nederzettingen met name waar de rivier breder werd. Dat wordt o.a. bewezen door de vele vondsten die in de loop der jaren zijn gedaan.
Zo werd bij de opgravingen in juni 2015 voor de nieuwe verbindingsweg vanaf de N279 met het industrieterrein Retsel niet alleen een vlakbijl uit de Bronstijd (3000 – 1200 v. Chr.) aangetroffen maar ook een fibula (haarspeld) en zelfs enkele hoefijzers. Ons lid Wim van Schayk heeft die - met zijn metaaldetector - tijdens de opgravingen daar gevonden.
Daarnaast zijn langs de Aa nog bronzen pijlpunten gevonden, die dateren uit rond 2500 v. Chr.
In Berlicum zijn door Roymans opgravingen verricht naar het Groen Huiske bij de Hasseltse dijk. Het groen in de naam lijkt te duiden op de groene tegels die er binnen lagen.
Ook vertelde Roymans aan de hand van reconstructierekeningen, dat de mensen in tijden van oorlog (zoals de 80-jarige oorlog) schuilplaatsen ofwel schansen bouwden. Tijdelijke bewoningen, die ze omgaven met versterkingen door zandheuvels. Zelfs werden kleine nederzettingen aangelegd omgeven door een versterking met een hoge zandheuvel en alleen bereikbaar via een brug over water.
Jan Roymans is hoofdarcheoloog bij Bureau Raap uit Weert en is intensief betrokken geweest bij het onderzoek voor de meandering van de Aa van Heeswijk-Dinther tot Berlicum.
Tekst en foto’s: Peter Kriele