Op woensdag 12 april 2023 hield Bernard Vissers een lezing over de Aa.
Omdat hij was afgetreden als voorzitter van de heemkundekring Vechele had Bernard Vissers wat meer tijd om lezingen te houden. Hij had de lezing daarom ook goed voorbereid.
Zodoende liet hij veel beelden zien van de Aa, maar vooral van zijn omgeving. Eerst werd natuurlijk het ontstaan van de Aa verklaard. In de laatste ijstijd zo’n 10.000 jaar geleden heeft hij zich kunnen vormen. In de Peel bij Ommel of Nederweert is hij ontstaan. Vandaar trok hij door horst en slenk naar lager gelegen gebieden tot hij in s-Hertogenbosch in de Dieze uitkwam. Vroeger zo’n 200 km. Lang, nu maar 70 km.
Beelden werden getoond van de vele kastelen en van de watermolens, die bijna allemaal 
verdwenen waren. Omdat in de Peel veel turf werd gegraven kwam er veel wateroverlast. Zodoende moest ervoor gezorgd worden dat het water snel werd afgevoerd en werd de Aa in de dertiger jaren van de vorige eeuw gekanaliseerd. In die crisisjaren werd dit werk uitgevoerd om de werklozen wat inkomsten te verschaffen. Ook kantoorpersoneel werd ermee belast en die waren dat gesjouw met die houten kruiwagens totaal niet gewend. Later konden er in Limburg kolen gedolven worden als brandstof.
Huib Juyn kon zich nog herinneren, dat de werklozen ieder 5 gulden per week als uitkering kregen.
De Aa fungeerde vroeger ook als handelsweg. Zo werden vanuit ‘s-Hertogenbosch schuiten met afval uit de beerputten naar de boeren in de omgeving gebracht als mest voor het land. Daardoor worden overal op het land veel aardewerk pijpjes gevonden.
Nu laten we de Aa weer meanderen en houden we het water langer vast.
Op meerdere plekken zijn rioolwaterzuiveringsinstallaties geplaatst en hebben de bewoners inmiddels begrepen, dat schoon water belangrijk is en het al lang niet meer het gebruik is dat riolen van particulieren en bedrijven erop lozen.
Foto’s en tekst: Peter Kriele
.
