Je bent een grote puzzel aan het leggen en plotseling zie je een puzzelstukje – vaak van een stukje wolk – waar je al lange tijd naar op zoek bent en dat klopt. Soms kijkt iemand over je schouder mee, wijst je een stukje aan, en je ziet het dan ook. Dit is nog een eenvoudig voorbeeld. Maar in ons leven gebeurt het ook op andere vlakken.
Bij belangrijke beslissingen zie je soms dingen over het hoofd of heb je niet het hele plaatje voor ogen. Ineens kan het licht opgaan…
Het verhaal van een blinde bedelaar die weer gaat zien als hij Jezus ontmoet, gaat over zien, gaat over opnieuw zien, gaat over onderscheiden. Deze verhalen zijn nooit opgeschreven om Jezus als wonderdoener neer te zetten. Het wonder is de aanleiding, het gaat uiteindelijk om wat dit uitwerkt in ons leven. Niet in het leven van de mensen van toen en ook niet in het bestaan van andere mensen, neen in ons eigen leven. En dan heeft dit verhaal een mooie en goede boodschap.
Ongeveer tien dagen geleden zag ik Beatrice de Graaf in de talkshow De wereld draait door. Zij is terrorismedeskundige en heeft een boek geschreven Tegen de terreur. De verschrikkelijkste dingen hangen ons boven het hoofd als we niet opletten. Maar Beatrice zegt in haar inleiding dat ze gelooft in vrede en dat ze gelooft dat het kwaad niet zal winnen. Matthijs van Nieuwkerk: ‘Ja, jij komt ergens uit de gereformeerde hoek…’ Zij: ‘Ik ben christen. En als je het wilt weten: ik geloof het omdat er één is die het kwaad al helemaal doorstaan heeft.’ Zij verwees naar Jezus die ook in dit evangelie een centrale rol speelt. Zij laat Hem met zich meekijken. ‘Wat wil je dat ik voor je doe?’, vraagt Hij aan de blinde. Vraagt Hij ook aan ons. ‘Maak dat ik zien kan!’, zegt de blinde. Zeggen wij het ook?
Ikzelf zeg het geregeld. Altijd in omstandigheden dat ik er zelf niet of maar met moeite uitkom. Sommigen noemen dat schietgebedjes. Het kan me niet schelen hoe je het noemt, als dat ‘zien’ in hachelijke omstandigheden maar gebeurt. Je hebt het nodig om de juiste beslissingen te kunnen nemen. Zo’n verhaal gaat dan mee een rol spelen in mijn leven, en andere verhalen uit de Bijbel ook. Het zijn tenslotte ervaringsverhalen van mensen die zelf veel hebben meegemaakt en er uitgekomen zijn. Zij hebben hierin de hand van God ontdekt. Zo’n verhaal kijkt als het ware over mijn schouder mee en doet me vaak (niet altijd hoor…) beslissingen nemen. Ik hoop de goede…
Er is ook de blinde. Het treft mij hoe hij reageert. Wat is er allemaal bij die mens aan nood voorafgegaan! Als de nood het hoogst is… wat doen je dan? Deze blinde bidt: ‘Jezus, Zoon van David, heb meelijden met mij!’ Laat je hart naar mij uitgaan, dat is die bede om medelijden. Laat je door mij vermurwen. Hebt u dat wel eens meegemaakt dat iemand zich sterk vragend, smekend zelfs, tot u wendt? Ik raak er nooit aan gewend. Soms moet je – op goede gronden – ‘neen’ verkopen, bijvoorbeeld bij een drugsverslaafde. Toch blijft het aangrijpend.
En die blinde-die-weer-ziet en Jezus trekken daarna samen op, zo staat er geschreven. Voor ons is het geschreven. Ieder met onze eigen ervaringen trekken we samen op. Zo is het bedoeld voor ons als geloofsgemeenschap, als persoon. Met ’n ervaring rijker verder trekken. Of die ervaring nu is van de geboorte van een kind of van het overlijden van een ouder, het gaat er steeds om hoe je wat je is overkomen, wat je min of meer verwerkt, vruchtbaar laat zijn voor anderen. Je kunt natuurlijk ook gewoon verder gaan, gedane zaken nemen geen keer. Je schudt de emoties van je af en richt je weer op morgen. Dan leer je maar weinig van wat je is overkomen. Wanneer je echter aandacht hebt voor wat je overkomen is, dit deelt met tochtgenoten, wellicht ook deelt met God in gebed, dan groei je aan je ervaringen. Je groeit en wordt een rijper mens. En rijker.
Bartimeüs, de blinde die weer zien kan, Jezus, wij ook, wij groeien aan elkaar. We worden ook door een viering als deze, rijpere mensen. Zo geloof ik, Rijper en dus ook rijker.
Joost Jansen, Abdij van Berne