overweging op 6 september. Als we niet meer weten wat we moeten zeggen, dan kunnen we altijd over het weer beginnen. Of over de kinderen en kleinkinderen. Of over de politiek en ov er hoe we gekort worden.
Maar spreken over onze gevoelens? Over wat we verwachten van het leven, ook bij het ouder worden? Spreken over onze angsten? Die zijn er nogal wat bij veel mensen. Het is natuurlijk gemakkelijk om in sommige omstandigheden gewoon je mond te houden. We horen al jaren van die ruzie bij die familie hierin onze straat. Nu er doden zijn gevallen, gaan de mensen spreken. Hadden ze het maar eerder gedaan!
Die ene doofstomme uit het evangelie staat natuurlijk voor velen. Zo zijn die verhalen bedoeld. Het gaat niet om dit ene particuliere geval. Net zo min als bij dat ene jongetje op het strand. Het gaat over de doofstomheid die bij ieder van ons aanwezig kan zijn. Want wie van ons luistert voor 100%, wie van ons weet zich voor de volle honderd procent precies uit te drukken wat in hem of haar leeft? Om dan maar niet te spreken van onderwerpen waarover we überhaupt niet durven te spreken zoals over ons geloof… Of over hoe we bidden…
Wanneer ik echtparen nabij mag zijn waarvan de relatie een moeilijke tijd doormaakt, dan sta ik steeds verbaasd over hoe weinig over gevoelens gesproken wordt. Men zit vol verwijten naar elkaar over zaken die eens niet gezegd zijn, of juist veel te hard gezegd zijn. Inwendig verzucht ik wel eens: Effeta, ga open! Zeg alsjeblieft wat je voelt. Zeg ook dat je nog van haar houdt, als het waar is. Een weg verder kan alleen wanneer er echt gecommuniceerd wordt, echt met elkaar gesproken. En wat speelt tussen mensen, speelt zich ook af op wereldniveau tussen volkeren, tussen naties. Hoe lang moet er niet vaakvaak stille diplomatie gewerkt worden om strijdende partijen rond de onderhandelingstafel te krijgen?
Hoe gaan dan de ogen van de blinden weer open en de oren van de doven, zoals de profeet Jesaja in de eerste lezing belijdt? Is er dan een God die daar boven aan de touwtjes trekt en in zijn onmetelijke goedheid onze handicaps in orde maakt? Als er al zo’n god bestaat, dan hoop ik niet dat hij op die manier handelt want dan ben ik mijn vrijheid kwijt. Dan zou hij in een ander geval andersom kunnen handelen en dan ben ik niet blij. Neen, ik ken en ervaar meer een God die ons steunt in onze goede bedoelingen en op de weg van kleine passen om elkaar met al onze zintuigen te kunnen ontmoeten: ogen, oren, mond, handen en voeten. Ik ken en ervaar wel een God die tot mij spreekt in verhalen, in de sacramenten en in de heilige gebaren die ook weer in deze viering tot ons komen. Ik ken en ervaar wel God als wij in woord en daad ons tot Hem keren, in gebed en in het doen van goede daden. Niet voor niets wordt o
nze liturgie, wordt dat wat wij in de kerk doen, een oefenschool genoemd. Een oefenschool in communicatie en in liefde.
Als wij hier sommige liederen zingen dan zouden wij dit nooit zelf verzonnen hebben. En neem nou een schuldbelijdenis, of een Eer aan God: het zijn woorden die ons in de mond worden gelegd door een eeuwenoude traditie. Ze zijn waar. We leren hierdoor woorden en ook waarheden waaraan wij als mens groeien. Ze rekken ons kleine alledaagse leventje op. We leren spreken over dingen die we niet elke dag tegenkomen maar als er dan iets in ons leven plotseling gebeurt dan kunnen we onze persoonlijk ‘harde schijf’ aanspreken.
Een oude man stierf en zijn vrouw zei: De Heer heeft gegeven, de Heer heeft genomen, de naam van de Heer zij geprezen. Dat verzin je zelf toch niet! Maar de overgave bij dit grote verlies gaf wel ontzettend veel kracht. En wat vinden we van mensen die gewoon blij zijn om te leven. Die God danken met een Halleluja. En daar hoef je echt geen Halleluja-christen voor te zijn! Wat denken jullie van het bidden ven het Onze Vader en het Wees gegroet. Wij hebben die gebeden niet zelf uitgevonden. Maar door ze dagelijks te bidden leren we wel de taal van God. Kunnen we met Hem praten. Worden we ook mondig om over ons geloof te praten en ons er niet voor te schamen. Effeta, verzuchtte Jezus. Ga open! Laten we onze mond open doen om met elkaar te spreken en om God te bidden en te danken.
Een woord kan wonderen verrichten.
Joost Jansen o.praem.
