Langzaam komen we uit de lockdown van deze coronapandemie. Het valt me op hoe verschillend ieder met de beperkingen van deze lange periode omgaat. Er zijn mensen die zich voegen en gewoon doen wat mogelijk en laten wat onmogelijk is. Anderen verzetten zich en gaan rebelleren, tot vechtens toe. Weer anderen kwijnen weg in eenzaamheid. Wat maakt het verschil?
De innerlijkheid, de geest van ieder.
Je ziet het ook in onze parochie: er zijn mensen die zich opsluiten, vaak uit angst om besmet te raken. Anderen die wegen zoeken om in contact te blijven: telefoon, Zoom, Teams, de andere sociale media. Ze maken het verschil door een innerlijke drive die hen richt op de ander: zo wil ik het samenvatten. Je merkt hoe belangrijk die innerlijke drive tot verbinden is. Of anders gezegd: welke geest beweegt me?
Dit is nu juist het onderwerp van dit feest van Pinksteren. We hebben gehoord hoe de apostelen, de intieme kring van vrienden rondom Jezus, opgesloten zitten in de Bovenzaal, men denkt dat het de zaal van het Laatste Avondmaal is. Lockdown, quarantaine. Ze zijn angstig. De stimulerende aanwezigheid van Jezus missen ze ontzettend. Ze zitten met een positieve boodschap maar durven hem niet uit te dragen. Wat zullen ‘de mensen’ wel zeggen. De mensen… Herkennen wij onszelf in hen? Durven wij op een verjaardagsfeestje iets over ons geloof, over wat ons ten diepste overeind houdt en ons beweegt, te zeggen? Er is een fysieke lockdown, er is ook een geestelijke lockdown. Bij de apostelen hebben beide lockdowns gespeeld. Bij ons ook, denk ik. Nog steeds.
En dan gebeurt de doorbraak, bij de apostelen. Hen wordt vrijmoedigheid geschonken. Ik vind dit mooi: vrijmoedigheid. Het is een woord dat geregeld terugkomt in de verhalen na Pasen. Vrijmoedigheid: vrij en moedig, innerlijk vrij van ‘wat de mensen er wel van zullen vinden’. Myriam vertelt me hoe het gekomen was dat ze nu met Karel is. Myriam en Karel hebben beiden hun eerste man, hun eerste vrouw verloren. De kinderen zijn het huis uit. Myriam: ik had het enkele jaren na de dood van mijn man steeds over Karel. Mijn kinderen zeiden: ‘Mam, je bent weer verliefd.’ En zo is het gekomen. Mijn kinderen hadden gelijk, ik sprak steeds over hem, en hij over mij. Dat is mooi en het heeft ons leven gebracht.
Door te vertellen, blijft de ander levend of komt tot leven. Dat leer ik uit wat Myriam mij vertelt. Ik zie het ook gebeuren in het verhaal van Jezus dat we zojuist hebben gehoord. Plotseling krijgen die vrienden van Jezus ineens iets over zich waardoor ze vrijmoedig over Hem gaan spreken en over wat Hij van impact is geweest op hun leven en het bestaan van anderen. Ze gaan vrijmoedig getuigen. Het hoeft echt niet op de manier van de Getuigen van Jehova. Denk eerder aan Myriam die het over Karel had, ze was geraakt. En ze gaan doen wat Jezus ook steeds heeft gedaan: er zijn voor anderen, op veel verschillende wijzen.
Om het geraakt zijn gaat het op dit feest van Pinksteren. Wie geraakt is, gaat vertellen. Het moet er uit. Je gaat vertellen over wat je meemaakt. Het hoeven echt niet grootse, meeslepende verhalen te zijn. Soms zijn hele dagelijkse gebeurtenissen die bijzonder worden omdat er een vonk overspringt. Misschien wel een vlammetje, een tongetje van vuur, zoals we dat hoorden in de eerste lezing. Het heeft voor mij altijd te maken met of je tijd vrijmaakt voor een ander en echt naar hem of haar luistert. Dat kan gebeuren bij de Coöp of de Jumbo. Het gaat mij steeds of er ‘verbinding’ geschied.
Pinksteren is het feest van verbinding, de gemeenschap die Jezus voor ogen had. Gods goede Geest is altijd een Geest van verbinden, van bijeenbrengen, bijeenhouden. Wanneer die Geest mensen bezielt, dan krijgt ons dagelijkse gedoe meer glans en uitstraling. Er is verschil tussen werken-omdat-het- moet of werken omdat je het mag en daarmee anderen helpt en opbouwt. In dit laatste geval beleef je er ook plezier aan en kun je soms vleugeltjes krijgen. Wat gebeurt er als je er ook vrijmoedig over vertelt, getuigt zelfs? Dan verspreid je de goede Boodschap, dan gaat die Boodschap rond van mens tot mens. Dit is de opdracht van Pinksteren!
Joost Jansen, pastoor