Vier jaar geleden in een stadje bij Rouen op een doordeweekse ochtend viert een priester van 86 jaar oud met vijf parochianen de mis. Twee extremisten vallen de kerk binnen en doden de pastoor. Zijn laatste woorden zijn: Weg satan! Dit evangelie riep deze moord bij mij op: weg satan!
Jezus zegt het ook tegen Petrus die net daarvoor – vorige week zondag - beleden had: ‘Jij bent de Messias, de Gezalfde van God.’ Zo snel kunnen de zaken gaan. De pastoor Jacques Hamel, daar bij Rouen, was scherp genoeg van geest om zich te realiseren wat er aan de hand was. Ook het impact van deze twee doorgeslagen islamisten. Met die twee woorden ‘Va-t’en Satan’ (weg Satan) plaatste hij zich in de lijn van Jezus. Hamel was echt geen genie als pastoor, gewoon een priester dichtbij de mensen en die tot op hoge leeftijd hen ten dienste was. Voor een groot geloof, voor een helder inzicht in geloofszaken, hoef je niet hooggeleerd te zijn. Je hoeft enkel maar Jezus te volgen, dagdagelijks. Je leven geven en soms ook verliezen.
Met dat ‘verliezen’ hebben wij wat meer moeite, dat is niet zo van onze tijd. Toch zijn er genoeg ondernemers of vaders en moeders of… vul maar in, die echt wel weten dat je soms je verlies moet nemen wil je verder kunnen gaan. Anders blijf je in de treurnis zitten. Ik ken mensen die nooit over een verlies heenkomen hoeveel begeleiding ze ook krijgen. Zonde… echt zonde, niet in de moraliserende betekenis van het woord maar gewoon diep triest dat men niet loskomt van wat eens geschied is. Onze tijd koerst meer op constant succes en als het dan ’n keer anders gaat omdat corona roet in het eten gooit, dan hoor je sommige jongeren klagen dat hun jeugd nu ‘verloren’ is. Misschien kunnen we juist leren van corona. Kunnen we leren omgaan met de kwetsbaarheid in het bestaan en ons realiseren hoe waar dat woord van Jezus is: ‘Wat voor nut heeft het voor de mens heel de wereld te winnen, als dit ten koste gaat van eigen keven?’ Het is zo waar…
Maar wat maakt nu dat je steeds maar weer dienend door kunt gaan, net zoals die père Hamel daar bij Rouen? Ik herken me in die profeet Jeremia waarvan we horen dat hij graag het bijltje er bij neer wil gooien omdat het hem overal tegen zit. En dan – zegt hij – ‘laait er toch weer een vuur in mij op en ga ik door. Het lukt me gewoon niet om dit innerlijk vuur te doven.’ Ik denk dat velen van jullie, samen met mij, zulke innerlijke reactie wel eens gehad hebben. Dat innerlijk vuur of die power van binnen die je weer over de streep trekt. Ik denk dat dit ook wel een beetje genade is van Godswege. Want je hebt Satan en je hebt de goede Geest van God. Die twee zijn heel verschillend en staan lijnrecht tegenover elkaar. Aan wie geven we de voorrang? We kunnen altijd kiezen, onze vrijheid blijven we houden. Satan of de goede Geest?
We kunnen meer. Welke geest in je en onder ons blijf je voeden? Père Hamel deed dit onder andere door dagelijks de mis op te dragen, al was het maar met vijf parochianen. Hij deed dit door open te staan voor de parochianen, hoewel hij allang met pensioen was. Maar voor God ben je nooit met pensioen. Je kunt echter ook de tegenkrachten in je en onder ons voeden door bijvoorbeeld te stoken en stiekem hier en daar het vuurtje aan te wakkeren. Niet het vuurtje van de bezieling, maar het vuurtje van het ‘tegen’, het ‘teugen alles zijn’. Zo’n houding herkennen we toch?
Jezus heeft het over ‘het leven vinden’ en Hij nodigt uit om het met Hem te doen. Hij wil ons als het ware bij de hand nemen. Gewoon af en toe je verlies nemen, het voeden van de goede geest in je en onder ons, Satan – de verdeler, hij die zand in de raderen strooit – afwijzen en kiezen voor wat mensen verbindt. Er is nog zoveel werk aan de winkel in onze wereld, niet alleen ver weg maar zeker in onze dorpen hier. Pas zat ik nog in een moeilijk gesprek. Ik kon op een gegeven moment geen andere vraag stellen als: Wat zou Jezus nu doen? Weg Satan! Weg verdeeldheid. Durf te verliezen omdat er een heel leven nog voor je ligt. Soms moet je even van die absolute opmerkingen maken. Het geeft zeker leven!
Joost Janssen